Gevoelige tanden en kiezen kunnen ontzettend vervelend zijn en je belemmeren in het dagelijks leven, met name tijdens het eten en drinken. Wist je dat je bij lange na niet de enige bent die last heeft van deze klachten? Maar liefst de helft van de Nederlandse bevolking heeft in meer of mindere mate last van gevoelige tanden en kiezen. Het kan een indicatie zijn van ernstigere gebitsproblemen. Denk bijvoorbeeld aan tandbederf of parodontitis. Gelukkig hoeft het niet zo ernstig gesteld te zijn met je gebit en kan gevoeligheid ook wijzen op tandbeen dat bloot is komen te liggen. Wat zijn de oorzaken van gevoelige tanden en kiezen en wat kun je ertegen doen?
Oorzaken van gevoelige tanden en kiezen
Wanneer je last hebt van gevoeligheid, is het belangrijk goed te onderzoeken waar deze vandaan komt. Het kan zijn dat gevoeligheid op een onderliggende, ernstigere aandoening wijst zoals een gebroken vulling, knarsen, tandbederf of een breuk in de tand of kies. Het is dan ook raadzaam bij plotselinge gevoeligheid die langdurig aanhoudt een extra bezoek aan de tandarts te brengen. Deze kan met een specialistische kijk en instrumenten direct zien of er een ingreep nodig is. Zover hoeft het echter niet te komen. Een zwak plekje in het tandglazuur of terugtrekkend tandvlees waarbij het tandbeen bloot komt te liggen, zijn veelvoorkomende oorzaken van gevoeligheid. Het tandbeen is niet zo beschermd door glazuur als de bovenkant van een tand of kies. Het is opgebouwd uit bindweefsel en daarin zitten kleine kanaaltjes die tubuli heten. De reden dat je een pijnscheut ervaart als je iets warms of kouds eet of drinkt, is dat de tubuli richting zenuwen lopen. Die krijgen een impuls zodra er iets heets of kouds langskomt. Dat geeft het vervelende gevoel.
Zo pak je gevoelige tanden en kiezen aan!
Nu je een idee hebt van mogelijke oorzaken van gevoeligheid, is het gemakkelijker om naar een oplossing op zoek te gaan. Je kunt de volgende maatregelen nemen:
- Een zachtere tandenborstel kiezen. Nu je weet dat terugtrekkend tandvlees een van de grootste veroorzakers van gevoeligheid is, is de logische vervolgstap dat je zorgt dat het niet erger wordt. Om dat te bereiken, is een zachtere tandenborstel aangeraden. Zachte borstelharen hebben een veel minder schurend effect waardoor het zachte weefsel van je tandvlees niet extra geïrriteerd en beschadigd raakt.
- Elektrisch poetsen. Als je een tandenborstelwissel overweegt, dan is het verstandig om elektrisch poetsen te verkiezen boven handmatig poetsen. Elektrisch poetsen heeft meerdere voordelen. De voornaamste reden om hiervoor te kiezen, is omdat je niet snel te hard poetst. De borstelkop maakt namelijk de roterende beweging zodat je niet uitgenodigd wordt om zelf te drukken op je tandvlees. Een elektrische tandenborstel maakt daarnaast een stuk sneller en beter schoon dan de beweging die je maakt tijdens handmatig poetsen. Daarnaast heeft een elektrische variant nog een aantal voordelen. Sommige zijn namelijk uitgerust met een speciale functie waardoor de tandenborstel stopt als je te hard drukt. Ook zijn er borstels die naast roteren pulseren. Zo kun je het tandvlees tijdens het poetsen masseren waardoor de doorbloeding toeneemt en de conditie van het tandvlees verbetert. Tot slot zijn elektrische opzetborsteltjes er vaak in extra sensitive uitvoering zodat je met uiterste fijne borstelharen het tandvlees schoonmaakt.
- Kies een tandpasta die tegen gevoeligheid werkt. Deze soort tandpasta’s hebben een meervoudige werking. Mocht je last hebben van aangetast tandglazuur, dan kan ook op plekken boven het tandvlees in de tand of kies gevoeligheid ontstaan. De tandpasta’s bevatten ingrediënten die het glazuur harder maken en remineraliseren waardoor gevoeligheid afneemt. Daarnaast zijn dergelijke gevoeligheidstandpasta’s vaak zachter van structuur en hebben ze geen schurende werking. Dit is met name belangrijk als je geïrriteerd en terugtrekkend tandvlees tegen wilt gaan.
- Het toevoegen van mondwater en interdentale reiniging aan je poetsroutine. Het zijn de kleine ruimtes tussen de tanden en kiezen en bij de tandvleesrand die vaak als eerste geïrriteerd raken. Dat komt omdat hier bacterieophoping en de vorming van tandplak gemakkelijk plaatsvindt. Het gevolg is terugtrekkend en geïrriteerd tandvlees waardoor het tandbeen bloot komt te liggen. Om dat tegen te gaan, is het raadzaam op deze plekken te reinigen met floss, een stoker, pick of een rager. Spoel na met een mondwater zonder alcohol. Die kun je goed door de kleine ruimtes laten stromen waarna je alles kunt uitspuwen.
- Voeding (nuttigen). Er is eten en drinken dat per definitie gevoeligheid kan verergeren. Denk vooral aan zure etenswaren en dranken. Ook koffie en frisdranken met veel suikers en koolzuur kunnen een negatief effect hebben op gevoeligheid. Daarom kun je deze beter vermijden als je gevoelige tanden en kiezen hebt. Probeer ook de hoeveelheid momenten dat je eet en drinkt gedurende de dag te verminderen. Wanneer je namelijk niet eet of drinkt, heeft het speeksel de kans om de mond te neutraliseren waardoor de zuurtegraad afneemt. Dit kan slijtage van het tandglazuur helpen verminderen. Hoe beter het tandglazuur, des te minder de kans op gevoeligheid.